Afbeelding: Starnieuws – 25 Oct, 00:59
De invoering van het landelijk evenredige vertegenwoordigingsstelsel in De Nationale Assemblee (DNA) heeft de hoop en vreugde van velen opgewekt in Suriname. Dit is echter slechts een eerste stap op weg naar een duurzame democratie in het land. Er zijn nog tal van staatsrechtelijke hervormingen nodig om een solide democratie te vestigen. Tijdens de stemming voor het nieuwe kiesstelsel werden enkele aanvullende wetgevingsmaatregelen voorgesteld aan de DNA-leden, en deze werden door sommigen ervaren als een soort “koopje of laat het zitten”.
Een van de meest besproken onderwerpen was de invoering van een waarborgsom voor politieke partijen die aan verkiezingen willen deelnemen. De suggestie voor een waarborgsom werd voor het eerst gedaan door de Evaluatiecommissie kiesstelsel in 2018 onder leiding van Jules Wijdenbosch. Deze commissie stelde voor dat politieke organisaties een waarborgsom zouden moeten betalen om deel te nemen aan verkiezingen. Deze waarborgsom werd voorgesteld als een alternatief voor een eerder wetsartikel dat politieke organisaties uitsloot van verkiezingsdeelname als ze niet konden aantonen dat ze een minimum aantal kiesgerechtigde leden hadden dat overeenkwam met een bepaald percentage van het totale aantal kiesgerechtigden in Suriname. Dit oude wetsartikel werd echter als ineffectief en onzinnig beschouwd omdat veel politieke organisaties beweerden duizenden leden te hebben, maar bij verkiezingen slechts een handjevol stemmen kregen.
De invoering van een waarborgsom werd gezien als een manier om de mate van betrokkenheid van politieke organisaties bij de verkiezingen te meten en om bij te dragen aan de financiering van verkiezingen, die volgens een UNDP-expert een van de duurste in de wereld zijn in termen van kosten per kiezer. In het begin werd gedacht dat het betalen van de waarborgsom zou moeten worden gefinancierd ten koste van zaken als campagnemateriaal, zoals petten, tassen en paraplu’s, die vaak werden uitgedeeld aan kiezers. Echter, in de loop der tijd werd duidelijk dat voor veel politieke organisaties campagnemateriaal van het grootste belang is en soms zelfs belangrijker wordt geacht dan het hebben van een inhoudelijk verkiezingsprogramma.
Het feit dat sommige politieke organisaties campagnemateriaal verkopen in plaats van weggeven is zeker opmerkelijk. Bovendien zijn er maar weinig politieke organisaties die hun leden vragen om dergelijke campagneproducten te kopen of te helpen verkopen om bij te dragen aan de financiering van de partij. Sommige organisaties versieren bomen, bruggen en masten met hun campagnemateriaal, terwijl het betalen van de waarborgsom slechts een kleine financiële last lijkt te zijn. Dit onderscheid in de politieke strijd werpt vragen op over de financiële bijdragen aan politieke organisaties en de behoefte aan regulering op dit gebied.
De recente verhoging van de waarborgsom van SRD 100.000 naar ruim SRD 750.000 heeft geleid tot veel discussie. Sommigen beweren dat deze verhoging bedoeld is om bepaalde politieke organisaties uit te sluiten van deelname aan verkiezingen en zo een soort plutocratie te creëren, waarbij de rijksten de touwtjes in handen hebben. Anderen, zoals parlementslid Asiskumar Gajadien, rechtvaardigen de verhoging door te stellen dat deze bedoeld is om alleen serieuze politieke partijen over te houden die gedragen worden door de kiezers.
Toch lijkt een extreem hoge waarborgsom geen garantie te bieden voor de serieuze intenties van politieke organisaties. Het zou eerder een indicatie kunnen zijn van welke bedragen sponsoren bereid zijn te investeren via politieke organisaties. Er zijn inderdaad enkele politieke organisaties die financieel afhankelijk zijn van donaties en sponsoring, en deze verhoging kan hen in een moeilijke positie brengen.
Een mogelijke oplossing zou kunnen zijn om de waarborgsom op hetzelfde niveau te houden en in plaats daarvan een kiesdrempel in te stellen, bijvoorbeeld 3%, 4% of 5%. Dit zou betekenen dat alleen politieke organisaties die ten minste 3%, 4% of 5% van de geldig uitgebrachte stemmen behalen in aanmerking komen voor het aantal zetels dat ze hebben gewonnen. Dit zou een manier zijn om na de verkiezingen te meten welke politieke organisaties daadwerkelijk gedragen worden door de kiezers.
Bovendien is het van groot belang dat ongebruikte waarborgsommen niet onbenut blijven liggen bij de Centrale Bank. Het is noodzakelijk dat de wetgever aangeeft wat er met deze niet-gerestitueerde gelden moet gebeuren.
Kortom, terwijl de invoering van het landelijk evenredige vertegenwoordigingsstelsel een belangrijke stap voorwaarts is voor de democratie in Suriname, zijn er nog enkele kwesties rondom de waarborgsom die aandacht behoeven. Een evenwichtig systeem dat de betrokkenheid van politieke organisaties waarborgt, zonder onnodige financiële drempels op te werpen, is van groot belang voor de verdere ontwikkeling van de democratie in het land.
Selecteer een radio genre:
- Muziek